Жоба: №AP19675574. Биомедициналық кескіндерді талдау және өңдеу негізінде патологиялардағы құрылымдық өзгерістерді диагностикалаудың интеллектуалды жүйесін жасау

Жобаның жетекшісі PhD, профессор Мамырбаев Оркен Жумажанович

Зерттеу тобының негізгі мүшелері::

КҒҚ, Момынжанова К.Р.

КҒҚ, Жұмағулова Ш.П.

КҒҚ, Айтказина Ә.А.

Инженер-бағдарламалаушы Жанегизов А.С.

Жұмыстың мақсаты – көздің торлы қабығының томограммасын өңдеу әдісін құру арқылы биомедициналық бейнелерді талдау сенімділігін арттыру. Бұл әдіс идиопатиялық макулярлық жыртықтарды диагностикалау жүйесінде қолданылады.

Көз түбінің биомедициналық бейнелерін талдау мен өңдеудің белгілі заманауи опто-электрондық жүйелері мен әдістеріне талдау жүргізу; Көз түбінің биомедициналық бейнелерін өңдеудің кеңістіктік және жиіліктік әдістерінің тиімділігін бағалау; Көздің торлы қабығының томограммасын өңдеу әдісін жетілдіру; Биомедициналық томографиялық бейнелерді өңдеу әрекеттерінің моделін құру; Жүйені жасау аясында бұлдыр (фаззи) жиынтықтарға негізделген биомедициналық ақпаратты талдау математикалық модельдерін әзірлеу; ИМЖ (идиопатиялық макулярлық жыртықтар) кезінде құрылымдық конфигурацияларды талдау үшін жүйенің құрылымдық моделін жасау; Биомедициналық ақпаратты бұлдыр өңдеу және шығару блогын әзірлеу; ИМЖ диагностикасында құрылымдық өзгерістерді талдау жүйесін құру және оны практикалық медицинада апробациядан өткізу.

Жоба бойынша ғылыми-зерттеу және техникалық қызмет жұмысының негізгі нәтижелері келесі жарияланымдарда ұсынылған:

Web of Science немесе Scopus ДБ индекстелетін жарияланымдар:

1. Mamyrbayev, O., Pavlov, S., Karas, O., Saldan, Y., Momynzhanova, K., & Zhumagulova, S. (2024). Increasing the reliability of diagnosis of diabetic retinopathy based on machine learning. Eastern-European Journal of Enterprise Technologies, 2(9 (128), 17–26. https://doi.org/10.15587/1729-4061.2024.297849
2. Razia J., Min D., Javed R., Mamyrbayev O., Zhumagulova Sh., Momynzhanova K. (2024). High Accuracy Microcalcifications Detection of Breast Cancer Using Wiener Lti Tophat Model. IEEE Access, VOL. 4, pp 1-14, DOI 10.1109/access.2024.3439397
3. Mamyrbayev, O.; Pavlov, S.; Saldan, Y.; Momynzhanova, K.; Zhumagulova, S. Optical and Electronic Expert System for Diagnosing Eye Pathology in Glaucoma. Appl. Sci. 2024, 14, 7816., Q1 (процентиль 76). DOI:     10.3390/app14177816. https://doi.org/10.3390/app14177816
4. Mamyrbayev, O., Pavlov, S., Poplavskyi, O., Momynzhanova, K., Saldan, Y., Zhanegiz, A., Zhumagulova, S. and Zhumazhan, N. 2025. Hybrid Neural Architectures Combining Convolutional and Recurrent Networks for the Early Detection of Retinal Pathologies. Engineering, Technology & Applied Science Research. 15, 4 (Aug. 2025), 25150–25157. DOI:https://doi.org/10.48084/etasr.11521.

ҚР БжҒСБК ұсынылған жарияланымдар:

1. Мамырбаев О.Ж., Павлов С.В., Момынжанова К.Р. Глаукоманы ерте диагностикалау үшін бұлыңғыр логикаға негізделген сараптамалық жүйе құру. Қазақстан-британ техникалық университетінің хабаршысы, № 3(70) 2024, https://doi.org/10.55452/1998-6688-2024-21-3-37-47
2. Момынжанова, К., Павлов, С., Жумагулова, Ш., & Тунгушбаев, М. (2025). Математические модели и практическая реализация оптико-электронной экспертной системы для выявления глаукомы.Известия НАН РК. Серия физико-математическая, (1), 202–217. DOI: 10.32014/2025.2518-1726.334// https://doi.org/10.32014/2025.2518-1726.334

Халықаралық конференция материалдары:

1. Mamyrbayev, O., Wójcik, W., Pavlov, S., Karas, O., Saldan, Y., Momynzhanova, K., Shvarts, I., Baranovska, I., Rakhmetulina, S., & Amirgaliyev, B. (2023). Optical method of investigating eye diseases and system for diagnosing diabetic retinopathy. Proceedings of SPIE, 12985, 129850J. https://doi.org/10.1117/12.3023434
2. Mamyrbayev, O.; Momynzhanova, K; Pavlov, S.; Lubov Zagoruyko, L; Oralbekova, D; Zhumagulova, S. System for Automatic Diabetic Retinopathy. Afr.J.Bio.Sc. 6(15) (2024), ISSN: 2663-2187 doi:10.48047/AFJBS.6.15.2024.7898-7902.

Жүктеу 

Glaucoma diagnosis

Осы зерттеу нәтижесінде көз түбінің жүктелетін бейнелеріне арналған валидацияның алғашқы кезеңі іске асырылды. Бұл тексеру модулі https://glaucoma-diag.iict.kz/ мекенжайы бойынша пайдаланушыға қолжетімді веб-қосымшаға енгізілді.