Отыз жыл ішінде шешілмеген қазақ тілінің проблемалары туралы айтыла ма? Сөзден әрекетке қашан көшеміз?
«Біз қазақ тілі туралы айтқанда, қазақ тілінің қайғысына толы болады», – деді Кенжехан Матыжанов бүгінгі конференцияда. Қазақ тілі туралы айтқанда, қазақстандық журналистердің проблемалары да көтеріледі.
Қазақстандық журналистер технологияның ортасында қалды. Дыбысты әлі де қолмен компьютерге жазамыз.
ІТ-мамандар қазақ аудиосының мағынасын ашуға арналған құралды ойлап табуды армандаған кезде мұндай құрал жасалды.
Бүгінгі кездесуде АТ кандидаты, доцент, Ақпараттық және есептеу технологиялары институты директорының орынбасары Өркен Мамырбаев та мәлімдеме жасады.
Ол Telegram-да Қазақ АССР деп аталатын ботты жасаған маман.
Ол қазақ тілінің мәтінін тарататын қосымша жасағанын, оған киллер жұмыс істегенін айтты.
Кез келген тілдік қосымшаны енгізу үшін интернетте сапалы мәтіндік және аудио контент болуы тиіс, деді ол. Өркен лингвистер мен филологтармен кеңесіп, мәтін мен аудио жинап, редакциялап, жаңа құрал әзірледі.
Бірақ үкіметте бұл құралды енгізуге ҚАРЖЫ ЖОҚ. Немесе қаражатты бөлісу ниеті жоқ.
Отыз жыл ішінде қазақ тілін дамытуға миллиардтаған қаржы бөлінді, ал нәтижесі аз. Және бұл пайдалы жобаны ұсынуға ақша жоқ.
Мәтінді транскрипциялау құралы лингвистерге, филологтарға, ғалымдар мен журналистерге өте пайдалы.
Ғалымдар экспедициядан әкелінген барлық материалдарды қолмен талдайды. Қазақстандық журналистер сарапшылармен сұхбатты сағаттап тамашалайды.
Осыншама қиындықтан сонша мәтін жазылмады, сонша зерттеулер созылады, сонша сұхбат алынбады. Біз сұхбат алмақшы болған кезде сонша ғалым қайтыс болды.
Өркен Мамырбаев қызмет ететін институт құрған жеделбот сіздің тікелей сөзіңізді мәтінге айналдырады. Өзі кейде жұмыс істемейді, ал қазір 25000 клиент бәрінің бірдей пайдалануы мүмкін емес сияқты. Оны жақсарту үшін қаражат қажет.
Өркен дауысты WhatsApp-та мәтінге айналдыратын құрал жасағанын айтты.
Осындай талантты IT-мамандар бар, бірақ оларға қаржылық қолдау қажет. Бәлкім, демеушілер де емес шығар.
Олар шын мәнінде жұмыс істейтін кәсіпқойларды қолдаса екен. Қазақ тілі де, қазақ халқы да алға шығады.
